2025 жылғы 3 маусымда Үкімет отырысында Премьер-министр Олжас Бектенов мемлекеттік қолдау отандық экономикаға жұмыс істеуі тиіс екенін мәлімдеді, деп хабарлайды Zakon.kz.
Ол мемлекеттік қолдаудың жеткілікті тиімді пайдаланылмайтынын атап өтті. Қазақстан бюджетінен бөлінген қаражаттың өзге елдердің экономикасына жұмыс істеп, ұлттық өндірісті дамытуға үлес қоспай отырғанын сынға алды. Егер компания мемлекеттік қаражат алатын болса, ол қаражатты отандық өндірушілерді қолдауға бағыттауға міндетті. Қолдау импортқа — яғни шетелдік тауарлар мен қызметтерді сатып алуға жұмсалмауы тиіс, әсіресе егер сол өнімді Қазақстанда өндіруге мүмкіндік болатын болса.
"Мемлекеттік қолдау алсаң, сол ресурстарды отандық өндірушілерді қолдауға бағыттауға міндеттісің. Яғни бюджеттен немесе ұлттық даму институттарынан қаржы берілсе, ол Қазақстан экономикасына жұмыс істеуі керек, шетелдік өндірушілерге емес. Егер қандай да бір өнім өндірілмесе, онда оны Қазақстанда жергіліктендіру бойынша келіссөздер жүргізу қажет, сөйтіп ол өнім ел ішінде өндірілетін болады және мемлекеттік қолдауға ие болады. Осындай қатаң ұстаным қажет және мен бұл туралы бірнеше рет айттым. Мұны нормативтік-құқықтық деңгейде бекіту қажет", – деді Олжас Бектенов.
Сондай-ақ, ол Отандық тауар өндірушілердің бірыңғай тізілімі құрылып жатқанын еске салды. Адал өндірушілер бұл тізілімге автоматты түрде енгізіледі. "Жалған өндірушілерге" бұл тізілімге кіруге мүмкіндік болмайды. Жаңа өтініш берушілер қарапайым өтінім мен автоматтандырылған цифрлық тексеру негізінде бюрократиялық рәсімдерсіз тізілімге енгізіледі. Келесі жылдың 1 қаңтарынан бастап бұл тізілім нақты отандық өндірушіні анықтаудың жалғыз тетігіне айналады.
Сонымен қатар, барлық ірі кәсіпорындарға өз айналасында шағын және орта бизнесті дамыту үшін Ішкі елдік құндылық бағдарламаларын әзірлеп, қабылдау ұсынылады.
"Егер өнеркәсіптік кәсіпорындар мұндай бағдарламаларды қабылдамаса, мемлекеттік қолдау болмайды. Бұл бағдарлама біздің кәсіпорындардан тікелей сатып алу мүмкіндігін қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл жергіліктендіру арқылы жаңа өндірістердің ашылуына және кеңеюіне ынталандыру болады. Сонымен қатар, еліміздегі кәсіпорындар арасындағы өндірістік тізбектерді кеңейту арқылы өзара кооперацияны дамыту үшін жағдай жасау қажет. Тек кәсіпорындарымыздың өзара тиімді ынтымақтастығы арқылы ел ішінде толық өндірістік цикл құруға болады", – деп есептейді премьер-министр.
Олжас Бектенов Қаржы министрлігіне Цифрлық даму және Индустрия министрліктерімен бірлесіп, қазақстандық тауар өндірушілердің автоматтандырылған тізілім жүйесін 2026 жылғы 1 қаңтарға дейін іске қосуды тапсырды.
Сондай-ақ, Индустрия министрлігіне Ұлттық экономика және Қаржы министрліктерімен бірлесіп, арнайы экономикалық және индустриялық аймақтарда орналасқан өнеркәсіптік кәсіпорындарға инфрақұрылым салуға қаржы бөлу шараларын қабылдау тапсырылды.
