Олжас Бектенов президенттің тапсырмаларын іске асыру шеңберінде геологиялық барлау мен жер қойнауын пайдалануды дамыту жөнінде кеңес өткізді, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.
Премьер-министр Олжас Бектенов мемлекет басшысының «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары» атты халыққа жолдауында және биыл қаңтарда Үкіметтің кеңейтілген отырысында қойылған міндеттерді іске асыру шеңберінде геология мен жер қойнауын пайдалануды дамыту мәселелері жөнінде кеңес өткізді.
Кеңесте Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің геологиялық-геофизикалық зерделеу алаңын кеңейту, салаға инвестициялар тарту, жаңа перспективалы жобаларды іске асыру жөніндегі тәсілдері қаралды. Сондай-ақ «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ АҚ және «Тау-Кен Самұрық» АҚ басшылығы да қатысты.
2026 жылға қарай геологиялық-геофизикалық зерттеу алаңын 2,2 млн км2-ге дейін ұлғайту бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстарға назар аударылды. Өнеркәсіп және құрылыс министрі Ерсайын Нағаспаев бүгінде жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеу 1:200 000 масштабта жүргізіліп жатқанын баяндады. Перспективалы жобаларда 1:25 000 масштабты енгізу жоспарлануда, бұл әлеуетті кен орындарын анықтауға, сондай-ақ саланың инвестициялық тартымдылығын арттыруға және егжей-тегжейлі картаға түсіруге мүмкіндік береді.
Үкімет отырысында (2024 жылғы 3 желтоқсанда) жер асты ұлттық байлықты зерттеуге, мемлекеттік компанияларды тартуға қатысты бұрын қойылған міндеттер шеңберінде ведомство «Тау-Кен Самұрық» ұлттық тау-кен компаниясымен өзара іс-қимылды күшейтті. Бірінші кезеңде министрлік перспективалы учаскелерді анықтай отырып, геологиялық барлау жүргізеді. Бұдан әрі ұлттық компания инвестиция алдындағы дайындықты (алдын ала барлау, технологияларды іріктеу, ТЭН әзірлеу) бастайды, содан кейін дербес немесе серіктестермен бірлесіп игеруге кіріседі. Осы процеске кірмеген учаскелер аукциондарға беріледі. Аталған тетік бойынша елімізде Қаратас (мыс), Жосабай (алтын), Солтүстік Қатпар, Жоғарғы Қайрақты (вольфрам) кен орындарында пилоттық жобалар іске асырылуда. Келесі жоба өткен жылы Қарағанды облысында ашылған және жартылай өткізгіштер мен қуатты магниттер өндірісінде пайдаланылатын жерде сирек кездесетін металдардың қомақты қорлары бар Күйректікөл кен орнын қарастырады. Жобаны іске асыру экономиканың аралас жоғары технологиялық салаларын дамытуға да ықпал етеді. 2024 жылы Қазақстанда барлығы 38 перспективалы ҚПҚ (қатты пайдалы қазбалар) алаңы анықталды.
Бұдан бөлек, геологиялық барлауға инвестициялар тарту мәселелері қаралды. Соңғы 6 жылда ҚПҚ барлауға жеке инвесторлар салымдарының көлемі үш есеге өсіп, 2024 жылы 100 млрд теңгені құрады. Сонымен қатар геологиялық барлауға мемлекеттік инвестициялар жеткіліксіз деңгейде.
Премьер-министр инвестицияларды тарту, тиісті инфрақұрылымды дамыту және жер қойнауын зерттеуде жаңа ғылыми тәсілдерді енгізу жөніндегі алдағы жұмыстарға баса назар аударды. Тиісті министрлікке және «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ-ға елдің минералды-шикізат базасын кешенді дамытуға бағытталған цикл құру жөніндегі бірлескен шараларды күшейту тапсырылды. Қаржы министрлігіне геологиялық барлауды мемлекеттік қаржыландыруды ұлғайту үшін қаражат іздеу жөнінде тапсырма берілді.
